Tłuszcze trans – czym są i jak ich unikać?

Nasz organizm do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje urozmaiconej diety, także w tłuszcze. Musimy jednak uważać! Według wielu badań niektóre tłuszcze, zwane trans, są bardzo szkodliwe dla naszego zdrowia.

Czym są tłuszcze trans?

Każdego dnia dostarczamy naszemu organizmowi różnych składników, w tym także tłuszczów. Są one niezbędne, ponieważ pochodzi z nich aż 25-30% naszej energii! Musimy jednak być świadomi, że tłuszcz tłuszczowi nie jest równy.

Na najbardziej szkodliwe uznawane są tłuszcze trans. Nazwa ta związana jest z budową wiązań pomiędzy atomami węgla; jeśli wiązania są tylko pojedyncze, mamy do czynienia kwasem tłuszczowym nasyconym SFA, jeśli wiązanie jest jedno, ale podwójne, jest to kwas tłuszczowy jednonienasycony MUFA. Kwasy tłuszczowe wielonienasycone PUFA charakteryzują się co najmniej dwoma wiązaniami podwójnymi.

W większości przypadków owe wiązania obierają konfigurację cis, a cząsteczka jest wtedy zakrzywiona. Niektóre wiązania pozostają jednak wyprostowane – jeśli tłuszcz zawiera chociaż jedno takie wiązanie, staje się niebezpiecznym dla zdrowia tłuszczem trans.

Jak tłuszcze trans mogą nam zaszkodzić?

Przez to jak zbudowane są tłuszcze trans, zwiększa się temperatura topnienia tego typu kwasów – to z kolei sprawia, że łatwiej przyjmują formę stałą. Tłuszcze trans wolniej ulegają także procesom utleniania, dzięki czemu mogą być one dłużej używane.

Kwasy tłuszczowe typu trans przyczyniają się bezpośrednio do zaburzenia profilu lipidowego: obniżają poziom zdrowego cholesterolu HDL i równocześnie zwiększają poziom cholesterolu złego LDL, wzrasta również stężenie triacylogliceroli w osoczu. Wszystko to wpływa na wzrost ryzyka wystąpienia choroby wieńcowej, a także problemów z sercem!

Jak ustrzec się przed tłuszczami trans?

Jak już wspomnieliśmy, tłuszcze trans są trwalsze i gęstsze. Często powstają w procesie częściowego utwardzania tłuszczów, zwłaszcza tych wykorzystywanych szeroko w gastronomii typu fast food, w przemyśle spożywczym, cukierniczym czy piekarniczym.

Naturalnie tłuszcze trans występują głównie w mleku i jego przetworach (a więc także i w potocznie uznawanym za zdrowe maśle!). W mniejszych ilościach znajdują się one także w mięsie zwierząt przeżuwaczy: wołowinie i baraninie.

Tłuszcze trans spożywane w małych ilościach nie wiążą się z problemami zdrowotnymi, jeśli jednak mamy taką możliwość – zdecydowanie omijamy produkty zawierające tłuszcz utwardzany. Ze stron kampanii Poznaj się na tłuszczach dowiesz się więcej o tłuszczach i budowaniu zrównoważonej diety.