News 22.04.2014

ADA LOVELACE - HRABINA INFORMATYKI

Ada Lovelace, owoc burzliwego małżeństwa angielskiego poety, lorda Byrona, oraz Annabelli Milbanke żyła w czasach, kiedy od kobiety jej pozycji społecznej oczekiwano jedynie dobrego wyjścia za mąż i wychowania dzieci. Trudno więc uwierzyć, że byłą ona autorką pierwszego algorytmu, dzięki czemu często uważa się ją za pierwszego programistę i jedną z najważniejszych postaci w historii informatyki.

 

Mając osobiste doświadczenia z geniuszem i szaleństwem Byrona matka Ady obawiała się, że córka odziedziczy ojcowski temperament i zamiłowania literackie, dlatego też zadbała, by przyszła hrabina Lovelace otrzymała staranne wykształcenie w dziedzinach takich jak muzyka, nauki przyrodnicze, matematyka i logika – co nie było standardem dla młodej arystokratki z pierwszej połowy XIX wieku. Innymi sposobami przeciwdziałania rzekomemu obłędowi było rozwijanie samokontroli poprzez długie leżenie bez ruchu czy przyjaciele matki obserwujący nastoletnią Adę szukając wszelkich oznak niemoralności. Dziewczynie nie wolno nawet było obejrzeć portretu ojca dopóki nie skończyła dwudziestu lat. 

Dzięki staraniom lady Byron Adę uczyli najlepsi prywatni nauczyciele, tacy jak William Frend, William King, Mary Somerville czy Augustus De Morgan, twórca podstawowych praw logiki matematycznej. Dziewczynka od dziecka zdradzała zamiłowanie i talent to matematyki oraz nowinek technicznych, w wieku dwunastu lat tworząc projekt skrzydeł, które umożliwiłyby jej latanie, wykonany z iście inżynierską precyzją: rozważenie różnych materiałów i rozmiarów, obserwowanie ptaków by dobrać odpowiednie proporcje, przemyślenie wyposażenia potrzebnego takiemu lotnikowi czy nawet plany użycia silnika parowego.

Wszystkie swoje odkrycia związane z tym pomysłem zawarła we własnoręcznie ilustrowanym przewodniku pod tytułem „Flyology”, jednak największe dokonania Ady były wciąż przed nią. Jako siedemnastolatka zawarła znajomość z matematykiem i wynalazcą, Charlesem Babbage'm, twórcą maszyny różnicowej, a w roku 1843 Ada opublikowała tłumaczenie rozprawy włoskiego matematyka, Louisa Menebrei, odnośnie najnowszego dzieła Babbage'a – maszyny analitycznej, która była rozwinięciem idei maszyny różnicowej i niejako pierwowzorem współczesnego komputera.

Do artykułu Ada dodała własne notatki i pomysły, w efekcie otrzymując tekst trzykrotnie dłuższy niż oryginalna rozprawa, zawierający opisy między innymi: pomysłu na kodowanie znaków i symboli, powtarzanie ciągu instrukcji jako pętli czy przewidywanie, że można ową maszynę wykorzystać do komponowania muzyki, tworzenia grafiki, a także pierwszy algorytm programu komputerowego – dokładny sposób obliczania liczb Bernoulliego przy użyciu maszyny analitycznej. 

 

Jak widać, pomysły hrabiny Lovelace znacząco wyprzedzały jej epokę a sam projekt maszyny analitycznej (chociaż nigdy nie dokończony przez autora) wraz z notatkami Ady posłużył Alanowi Turingowi do zaprojektowania pierwszego współczesnego komputera.

W uznaniu jej wkładu w rozwój informatyki Ministerstwo Obrony Stanów Zjednoczonych nazwało opracowany w latach 80. język programowania Ada, a jej podobizna widnieje na hologramach autentyczności produktów Microsoftu.

 

http://findingada.com/about/who-was-ada/

Woolley, Benjamin, The Bride of Science: Romance, Reason, and Byron's Daughter, McGraw-Hill 

Ryerson, ISBN 978-0-07138860-3

Toole, Betty Alexandra, Ada, the Enchantress of Numbers: Prophet of the Computer Age, 

Strawberry Press, ISBN 0912647183.

http://www.biography.com/people/ada-lovelace-20825323.